Wat zegt de Nederlandse wet over digitale toegankelijkheid?

In onze digitale samenleving is toegang tot online informatie en diensten net zo belangrijk geworden als toegang tot fysieke gebouwen. Toch is die toegang niet voor iedereen vanzelfsprekend. Mensen met een visuele, auditieve, motorische of cognitieve beperking lopen online vaak tegen muren aan. Dat is niet alleen frustrerend — het is ook onnodig én in veel gevallen niet toegestaan. Want in Nederland (en de EU) zijn er wetten die digitale toegankelijkheid verplicht stellen.

Maar voor wie geldt die wet precies? Wat wordt er verwacht? En wat zijn de gevolgen als je er niet aan voldoet?

Digitale toegankelijkheid: wat bedoelen we daar precies mee?

Digitale toegankelijkheid betekent dat websites, apps en andere digitale producten zó zijn ontworpen en gebouwd dat iedereen ze kan gebruiken. Ook als je bijvoorbeeld blind bent, kleuren niet goed ziet, geen muis kunt bedienen of moeite hebt met lezen.

Het uitgangspunt hiervoor zijn de WCAG-richtlijnen (Web Content Accessibility Guidelines) — een internationale standaard die beschrijft wat een digitale omgeving toegankelijk maakt. In Nederland is deze standaard de basis voor de wetgeving.

Voor wie is digitale toegankelijkheid wettelijk verplicht?

De verplichting geldt op dit moment vooral voor (semi)overheidsinstanties. Zij moeten voldoen aan de eisen uit het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid, dat op 1 juli 2018 in werking is getreden.

Dat betekent dat:

• Websites en apps van overheidsorganisaties moeten voldoen aan WCAG 2.1 niveau AA.
• Er moet een toegankelijkheidsverklaring worden gepubliceerd waarin staat hoe goed de website of app voldoet, en wat de verbeterplannen zijn.
• De organisatie moet structureel werken aan verbetering van digitale toegankelijkheid.

Voorbeelden van organisaties waar dit voor geldt:

• Gemeenten
• Ministeries
• Waterschappen
• Openbare bibliotheken
• Scholen in het publieke onderwijs
• Ziekenhuizen met publieke taken

En het bedrijfsleven dan?

Voor private organisaties is digitale toegankelijkheid (nog) niet wettelijk verplicht in de meeste gevallen. Maar daar komt verandering in.

De European Accessibility Act (EAA)

In juni 2025 gaat in heel Europa de European Accessibility Act van kracht. Deze Europese wet verplicht bedrijven in bepaalde sectoren om hun digitale producten en diensten toegankelijk te maken. Denk aan:

• Webshops
• Banken
• Vervoersbedrijven
• E-boekenaanbieders
• Producenten van smartphones, betaalautomaten, ticketmachines

Dus: ook het bedrijfsleven moet eraan geloven. En terecht — digitale inclusie is geen luxe, maar noodzaak.

Wat betekent dit concreet voor jouw organisatie?

Of je nu een overheidsorganisatie, zorginstelling, onderwijsinstelling of commercieel bedrijf bent — het is verstandig om nú al aan de slag te gaan met digitale toegankelijkheid.

Dat betekent onder andere:

• Je website en apps toetsen aan de WCAG-richtlijnen
• Content publiceren die begrijpelijk en navigeerbaar is voor iedereen
• Kijken naar de toegankelijkheid van je pdf’s, formulieren en andere documenten
• Structureel testen, verbeteren en monitoren
• Interne kennis opbouwen over het ontwerpen en bouwen van toegankelijke oplossingen

Waarom wachten geen optie is

Nokia had ooit de markt in handen, maar vergat vooruit te kijken. Dat kan ook gebeuren met organisaties die toegankelijkheid nog als bijzaak zien.

Organisaties die nú investeren in toegankelijkheid:

• Bereiken een groter publiek
• Bouwen aan een inclusiever merk
• Voorkomen juridische risico’s in de toekomst
• Doen het gewoon beter — want toegankelijke websites zijn ook gebruiksvriendelijker voor álle bezoekers

Van verplichting naar kans

Digitale toegankelijkheid wordt vaak gezien als een ‘moetje’. Maar de organisaties die vooroplopen, zien het als een kans: om relevant te blijven, om nieuwe doelgroepen te bereiken, en om te laten zien waar ze voor staan.

Want toegankelijkheid is geen technische kwestie. Het is een kwestie van visie, van maatschappelijke verantwoordelijkheid — en van lef.

Blik vooruit

De Nederlandse wetgeving is duidelijk: digitale toegankelijkheid is géén optie meer voor de publieke sector, en binnenkort ook niet meer voor grote delen van het bedrijfsleven. Maar waarom wachten op een verplichting?

Door nu te investeren in een toegankelijke digitale omgeving, laat je zien dat je vooruitkijkt. Dat je je publiek serieus neemt. En dat je klaar bent voor een toekomst waarin iedereen mee kan doen.